Hivuliqti P.J. Akeeagok ublumi tunijait una uqautaa kiudjutikkut uumunga 2025mi kavamatuqatkunni manikkut aturutimi:
“Nunavut Kavamanga qujagijait kavamatuqatkut havagumadjutaa piliurnikkut akhuurnaqtumik maniliurutikhanik Kanadaup Ukiuqtaqtungani uvuuna umani ukiup kavamatuqatkunnin manikkut aturutaanin.
Akuniraalungmun, una aulapkaidjutitigun piqangidjutiit ukunani tununngani hivuraanilu Kanadami pilik kikliqaqtumik piangaijarnirnun uuktuqvikhanik ukunanilu nunallaani nakuudjutainnik. Piliurnia uumani nutaami Ukiuqtaqtumi Aulapkaidjutikhanun Manikhaqarviani tautuktitaa qangaraaluk-kinguvaqtihimajuq ilitaridjutit ukiuqtaqtumi aulapkaidjutikhat taimaittuq Kanadami aulapkaidjutaujun, ihariagijaujun atanniqtaidjutinun, piangaijarnirnun naudjutainnun, ukunungalu nakuudjutainnun qajangnaidjutainnullu nunallaaptingnun.
Quviahuktugun takujaami manikkut aturutaanik turaangajuq piliurnianik ukiuqtaqtup angumadjutikhainnun uvanilu hivumuudjutinun hanaqidjutikhanun ingilradjutikkut maniliurutinun aajjikkiingniqaqtun uvunga Nunavutim tautugutaanun uvani Ukiuqtaqtumi Pingaijarnirnun Qajangnaidjutinunllu Apqutaanun, atadjutiujun tulaktaqvingnun, apqutinun, auladjutini auladjutainnun hakugikharutit nunaptingnun havagutainnun uvani Kanadaup atanniqtuidjutaanun qajangnaidjutaanullu.
Piliurnia uumani Ihariagnaqtuni Ujaraujani Atanniqtuidjutikkut Manikhaqarviani (Critical Minerals Sovereign Fund) aullaqtidjutaanilu umani Angijuni Havaktakhani Havagvingmik (Major Projects Office (MPO)) angijut qanuriliurutikhat talvunga angmaqtirutainik Nunavutim atuqtakhainnun pijaaqtaaqtun paannaqatigiikhutik Inuinnarnun. Hapkuat qanuriliurutit ikajurniaqtut pipkainirnun Nunavunmiutanun ikajuqtauqpiarlutik pivallialiurnirnin huli hivumuurninganin Kanadaup angitqijainnin piangaijrnikkut qajangnaidjutikkullu turaangadjutainnun.
Kavamatuqatkut piliurianin uumani Build Canada Homes, ikajuqtaujuq imaatun $2.8 billion ukununga nunalipaujani, inuqqukittuni ukiuqtaqtumilu nunaqaqqaaqhimajunun iglukhanun, tautuktittuq angijumik hivumuudjutimik. Una minista Nunaqaqqaaqtuni Havagutainni hivulliuqtuq uvani tamainni-kavamagijaujuni Nunaqaqqaqtuni Iglukhanun Hanaqidjutikhami havaqatigiplugin Inuinnainni timiqutainni aallanilu Nunaqaqqaaqhimajuni kavamagijaujuni, Nunavut havangniaqtuq pipkainirnun Inuinnainni iglukhanun hivulliutiujukhat hivuliutijauhimajun qitqanullu. Kanadaup Aulapkaidjutikhanun Maniqarvia angiklijuummiqtuq $3 billion turaangania ukununga Nunaqaqqaaqtunun aulapkaidjutikhanun hakugikhaqjuummiqtirniaqtaa angumadjutikhat tamainni Inuinnait nunallaanginni.
Talvuuna Nappaqtirutikkut Kanadami Iglukhat (Build Canada Homes), turaangania ukunani niuvvaajaungittuni, akituvallangittunik iglukhaliurvingmi-piliuqtaujun iglukhat, unalu nutaaq $1.5 billion Kanadami Akiliqtuqhugu-aturutit Munarijaujun Manikhat (Canada Rental Protection Fund), ikajuqniaqtut munarilugin amigaiqtijuummirlugillu akituvallaangittun qanuriliurutikhat tamaani Nunavunmi. Nunavut Kavamanga quviagijaillu ilitaridjutait paannariigutimingnun uvani Nunavunmi Igluliqijirjuakkut nappaqtiriami 700nik nutaanik iglukhanik, piqpiarut kiudjutikkut Nunavutim iglukhailliurutainnun ikajurutikkullu nunallaani naudjutainnik.
Una nutaaq uqaqtaujuq Nunallaani Hakugingnikkut Manikhat (Communities Strong Fund), tuniniaqtun $51 billion avatqumajuni 10ni ukiuni, pipkaijuq aallamik akhuurnaqtumik uuktuqvikhamik hivumuudjutainnun aulapkaidjutikhanik havaktakhanik havaqatigiikhutik aviktuqhimajuni ukiuqtaqtunilu nunainnin. Nunavut upalungaiqhimajuq havaqatigittiarumaplugin kavamatuqatkunni paannarijait pipkaijaami maniliurutit iglukhani, auladjutinun, ingilradjutinun ukunanilu nunallaani aulapkaidjutini tautuktittut aallangajunik ihariagidjutiinnik piqpiaqpagutiinniklu ukiuqtaqtuni nunallaaptingni.
Tunngahuktittijavullu naunaijarutiat uvani kavamatuqatkunni ikajuutainnik uvunga pijukhamik Inuinnarnun Iliharvigjuakhamun, havaktakhaq hakugikhautikhaq Inuinnarnun ilihaqtunun piniani qulvahitqijaujun iliharutinun nunamingni, tautuktijuq atauttikkut havagumadjutiptingnun iliharnirnun, mamiharnirnun uumanilu ingmikkut-ihumaliuruqtaarutikhanun.
Manikkut aturutaani turaagnania ukunani Ukiuqtaqtuni tamajanik pivingnik mahulingaidjutit uvanilu Nunaqaqqaaqtuni aajjikkiiktipkainikkut ilaudjutinik tautuktijuummiqtuqlu hivulliutiujumajainnik qangaraaluk akhuuqtauvaktun Nunavunmin. Hapkuat taimailiurutit ikajurniaqtun piliurnirnun aularaanginnaqtaaqtunik, nunallaanin-hivulliuqtaujun piangaijautikkut pidjutikhat tamaani nunaptingni.
Huli ilihimapluta una Nutaqqat Hivulliujukhat Piniaqhimadjuti (Child First Initiative) uqautaungittuq uvani ukiup manikkut aturutaani, aulahimmaqtugun havagumanikkut havaqatigilugin ukuat kavamatuqatkunni paannarijavun pipkainirnun ukuat Inuinnait nutaqqat aulahimmaaqtukhat aajjikkiingniqaqtunik pijaarutinik munaridjutinun havagutinullu, aajjikkiingniqarluni uumani pidjutaani Jordan’s Principle.
Atauttikkut, hapkuat maniliurutikhat piqaqtun aallanguqtiriami Nunavutim hivunikhaanik, piijarlugillu ajuqhautit, piliurluni uuktuqvikhanik, hakugikharlugulu Kanadaup Ukiuqtaqtumi atanniqtuidjutaa talvuuna paannaqatigiigutikkut Inuinnarnun.”